ระบบระบายอากาศ Ventilation System คือ? มีอะไรบ้าง หลักเกณฑ์การออกแบบ

ระบบระบายอากาศ Ventilation System คือ อะไร

ระบบระบายอากาศ หรือที่แปลว่า Ventilation System คือ การระบายอากาศทำให้อากาศเกิดการไหลเวียนและถ่ายเทภาย ( Air Change ) ในอาคารโดยการออกแบบตัวอาคารให้มีช่องระบายอากาศเข้า -ออก หรือการเติมอากาศบริสุทธิ์ ( Fresh Air )เข้าไปภายในอาคารโดยตรง โดยผ่านระบบท่อลม( Air duct distributions system ) หรือการเติมโดยพัดลมติดผนัง ( Wall Fan )และขณะเดียวกันจะต้องระบายอากาศออกยังภายนอกจากวิธีธรรมชาติหรือวิธีทางกล การเติมและการระบายอากาศ จะต้องมีปริมาณที่เหมาะสม สามารถระบายและถ่ายเทอากาศได้อย่างเพียงพอ การระบายอากาศในบางครั้ง อาจจำเป็นต้องมีการกำจัดฝุ่นหรือมลพิษก่อนปล่อยออกสู่บรรยากาศ เพราะในปัจจุบันมีกฎหมายความคุมด้านสิ่งแวดล้อม ดังนั้นการออกแบบและติดตั้งควรคำนึงให้คลอบคลุมถึงด้านสิ่งแวดล้อมด้วย

หน้าที่ ความสำคัญของ การระบายอากาศ Ventilation System

ระบบระบายอากาศ มีหน้าที่หลักในการความคุมความร้อน และ ความชื้น ในห้องปรับอากาศให้มีอุณหภูมิและความชื้นที่เหมาะสม ทำให้คนที่อยู่ข้างในมีความรู้สึกสบาย ไม่ก่อให้เกิดความอึดอัด หงุดหงิด หรือเจ็บป่วยได้

ในอุตสาหกรรมต่างๆ ระบบระบายอากาศ สามารถควบคุมระดับสิ่งปนเปื้อนในอากาศ บริเวณที่ทำงานให้อยู่ในระดับที่ปลอดภัยเช่น เชื้อโรค ผุ่นละออง ไอสารเคมี ก๊าซ ควัน เป็นต้น สามารถดักเก็บฝุ่นหรือสิ่งปนเปื้อนในอากาศ ก่อนที่จะปล่อยออกสู่ภายนอกได้ สามารถป้องกันมิให้เกิดอัคคีภัยและการระเบิด จากไอของสารเคมีบางชนิดที่สามารถลุกติดไฟได้ และยังสามารถดักเก็บวัสดุที่ฟุ้งกระจายให้กลับมาใช้ประโยชน์ได้อีก

หลักการของระบบระบายอากาศ Ventilation System

วิธีการระบายอากาศแบ่งประเภทออกเป็น 2 วิธี

1. การระบายอากาศแบบธรรมชาติ (Natural ventilation) อาศัยธรรมชาติทำให้เกิดความดันบรรยากาศที่แตกต่างกันในสองพื้นที่ อากาศจึงเคลื่อนที่จากที่ซึ่งมีความดันบรรยากาศสูงไปยังที่ที่มีความดันบรรยากาศต่ำ

2. การระบายอากาศด้วยเครื่องจักร (Mechanical Ventilation) การระบายอากาศโดยวิธีกล เป็นวิธีการระบายอากาสที่ต้องอาศัยอุปกรณ์หรือเครื่องกล เช่น พัดลมช่วยให้อากาศเคลื่อนไหวหมุนเวียน

หลักเกณฑ์การออกแบบระบบระบายอากาศ

• เติมอากาศบริสุทธิ์ให้เพียงพอและเหมาะสม
• อัตราการระบายอากาศ “Air change” จะถูกกำหนดและออกแบบให้เป็นไปตามมาตรฐานวสท.3010 และมาตรฐาน การปรับอากาศและระบายอากาศ ของอเมริกา หรือ “ASHRAE”
• คำนึงถึงสภาวะแรงดันในห้อง อาจเป็นบวกหรือลบ ขึ้นอยู่กับข้อกำหนดและลักษณะการใช้งาน
• คำนึงถึงมาตรฐานการกรองฝุ่นละอองและสารแขวนลอย ในอากาศ โดยจะพิจารณาตามความจำเป็น ข้อกำหนดด้านการผลิต หรือ มาตรฐานที่ลูกค้าต้องการขออนุญาต
• ออกแบบให้มีกำลังการใช้งานที่เหมาะสม เน้นการอนุรักษ์พลังงาน

อุปกรณ์ในระบบระบายอากาศ Ventilation System

1. Air Damper

สำหรับพื้นที่การทำงานแบบกึ่งปิด หรือพื้นที่แบบปิด จำเป็นต้องมีการเปิดช่องผนังเพื่อติดตั้ง Air Damper เพื่อให้มีอากาศเข้ามาในพื้นที่ ในขณะที่พัดลมระบายอากาศทำงาน ซึ่งการทำให้เกิดการไหลเข้า-ออกของอากาศนี้ คือการสร้าง Air Change นั่นเอง

2. Air Sweeper

คือถูกติดตั้งไว้ในตำแหน่งที่เหมาะสม สำหรับดักลมที่ส่งมาตามท่อส่งลม เพื่อจ่ายไปยังพื้นที่ที่ต้องการให้มี Air Movement หรือต้องจ่ายลมให้กับพนักงาน ผ่าน Air Damper ทั้งนี้ยังสามารถใช้ควบคุมการจ่ายลมของระบบ Exhaust ได้อีกด้วย ช่วยให้การออกแบบ Air Change ในพื้นที่มีประสิทธิภาพมากขึ้น

3. Exhaust Air Fan

เมื่อมีการใช้งานระบบระบายอากาศ ลมจากภายนอกจะถูกดึงเข้ามาในพื้นที่อย่างต่อเนื่อง และท่อดักลมจะทำหน้าที่รับลม และจ่ายลมไปยังพื้นที่ที่ต้องการ สุดท้ายลมจะถูกดูดออกด้วยพัดลมระบายอากาศ ซึ่งระบบการสร้างสมดุลในการระบายอากาศนี้ จะทำให้เกิดทั้ง Air Change และ Air Movement