Baffle หรือ Baffle Plate (แผ่นกั้น) คืออะไร?
Baffle หรือ Baffle Plate ( แผ่นกั้น ) คือ แผ่นที่ควบคุมทิศทางการไหล ในบทความนี้จะกล่าวถึง Baffle plate ( แผ่นกั้น ) ที่อยู่ในเครื่องแลกเปลี่ยนความร้อนแบบ shell and tube เป็นหลัก และยังช่วยเป็นตัวรองรับท่อ (Support) โดยแผ่นกั้น (Balffle) เพื่อลดแรงสั่นสะเทือนของของเหลวที่ไหลเวียนผ่าน ซึ่งอาจส่งผลที่ท่อก่อเกิดเสียสีและทำให้เกิดการรั่วซึมในที่สุดและเพื่อเพิ่มการถ่ายเทความร้อนโดยกำหนดทิศทางการไหลของของไหลในท่อ (Fluid in Shell side) นอกจากนี้ยังทำหน้าที่ในการรักษาความเร็วของของไหล (Velocity) ในการใส่แผ่นกั้น (Baffler) ด้วย
Baffle Plate (แผ่นกั้น) ใช้ในอุปกรณ์แลกเปลี่ยนความร้อน ชนิดใด
Baffle plate ( แผ่นกั้น ) เป็นส่วนสำคัญในการออกแบบเครื่องแลกเปลี่ยนความร้อนเย็น (Heat Exchanger) ที่อยู่ในเครื่องแลกเปลี่ยนความร้อนแบบ shell and tube ทำหน้าที่เป็นแผ่นบังคับทิศทางการ ไหลของของไหลฝั่งท่อ (Shell side)ซึ่งตัวแปรสำคัญที่ใช้ในการคำนวณแผ่นกั้น (Baffle)
- วัสดุที่ใช้ทำแผ่นกั้น (Baffle) วัสดุที่ใช้สำหรับทำแผ่นกั้นต้องพิจาณาจากสารของไหลฝั่งท่อ(Shell side) ว่าต้องไม่ทำปฏิกิริยาการกัดกร่อนกับสารดังกล่าว โดยวัสดุที่มีใช้ทั่วไป เช่น เหล็ก และ สแตนเลส เป็นต้น
- จำนวนแผ่นกั้น (Baffle) ซึ่งจำนวนแผ่นจะสัมพันธ์กับค่าอัตราการไหลของของไหลฝั่งท่อ(Flow rate of Fluid in Shell side) หากใส่จำนวนแผ่นกั้น (baffler) มากเกินไปจะส่งผลต่อค่าแรงดันตกคร่อม (Pressure drop) ที่อาจสูญเสียในระบบได้ และหากใส่น้อยเกินไปจะส่งผลต่อค่าประสิทธิภาพการแลกเปลี่ยนความร้อนของเครื่องแลกเปลี่ยนความร้อน
- ระยะระหว่างแผ่นกั้น (Distance between baffle plate) ซึ่งในเครื่องแลกเปลี่ยนความร้อนนี้ ระยะระหว่างแผ่นกั้นต้องมีความเหมาะสม ซึ่งจะสัมพันธ์กับอัตราการไหลของของไหลฝั่งท่อ(Flow rate) และค่าแรงดันตก (Pressure drop)
- การตั้งแผ่นกั้น (Buffle Cut) คือ ตัวเลขที่แสดงเป็นเปอร์เซ็นต์ (%) โดยแสดงเป็นเปอร์เซ็นต์ของเส้นผ่านศูนย์กลางภายในของท่อ (Shell) ซึ่งไม่มีแผ่นกั้น (Baffles) และถูกกำหนดให้เป็นความสูงของส่วนที่ถูกตัดในแต่ละแผ่นกั้นเพื่อให้ของเหลวฝั่งท่อ (Fluid in Shell side) ไหลผ่านแผ่นกั้น (Baffles)
ค่าปกติของการตัดขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางของท่อ (Shell) คือประมาณ 20% ถึง 40% จะใช้ในการออกแบบตัวแลกเปลี่ยนความร้อนแบบ Shell and tube heat exchanger ยิ่งการตัดยิ่งใหญ่เท่าใด แรงดันตกคร่อม (Pressure Drop)ก็จะต่ำลง อย่างไรก็ตามหากตัดใหญ่เกินไปจะส่งผลเสียต่อการถ่ายเทความร้อนเนื่องจากการไหลที่มีการกระจายไม่ดี เนื่องจากช่องว่างใหญ่เกินไป ซึ่งส่งผลให้ค่าสัมประสิทธิ์การถ่ายเทความร้อนลดลง ด้วยการตัดที่เล็กกว่า แรงดันตกคร่อม (Pressure Drop) จะสูงขึ้น และค่าสัมประสิทธิ์การถ่ายเทความร้อนก็สูงขึ้นด้วย
Baffle Plate (แผ่นกั้น) มีกี่ประเภท
Baffle plate ( แผ่นกั้น ) เป็นส่วนสำคัญในการออกแบบเครื่องแลกเปลี่ยนความร้อนเย็น (Heat Exchanger) ซึ่งในปัจจุบันแผ่นกั้น (Baffle) ถูกออกแบบมาหลายประเภท เช่น
Segmental baffles
แผ่นกั้นแบบแบ่งส่วน (Segmental Baffles) แผ่นกั้นประเภทนี้สามารถแบบได้เป็นหลายแบบ เช่น แผ่นกั้นแบบเดียว (Single segmental baffles) , แผ่นกั้นแบบคู่ (Double segmental bafflers) และแผ่นกั้นแบบสามส่วน (Tripple segmental bafflers) ซึ่งโดยปกติแผ่นกั้น (Baffles) ที่ได้รับความนิยมคือแบบแผ่นกั้นแบบเดียว (Single segmental baffles) และแผ่นกั้นแบบคู่ (Double segmental bafflers) เนื่องจากสามารถควบคุมการเปลี่ยนทิศทางของไหลผ่านท่อ (Shell) ได้อย่างมีประสิทธิภาพ